Quy hoạch đô thị luôn là bài toán cân não đối những những nhà quản lý, bởi phải có tầm nhìn chiến lược, tính toán kỹ lưỡng và sự kiểm soát chặt chẽ, thì mới có thể xử lý bài toán quy hoạch một cách hợp lý mà không làm vỡ hạ tầng. Hầu hết các thành phố dưới đây đều được thiết kế quy hoạch rất kỹ lưỡng, để tạo ra những mô hình thuận lợi và tối ưu hóa lưu lượng giao thông, giúp người dân tiếp cận không gian xanh đô thị và di chuyển dễ dàng.
Vùng lõi hướng tâm của thủ đô Paris, Pháp
Paris, Pháp
Một góc khác của Paris được quy hoạch theo hình bàn cờ
Thủ đô Paris hoa lệ mà chúng ta biết ngày hôm nay là kết quả của một đồ án quy hoạch hay đúng hơn là một dự án cải tạo đô thị với quy mô toàn diện đầu tiên trong lịch sử thế giới. Cải tạo Paris thời Đệ nhị đế chế hay các công trình Haussmann (tiếng Pháp: Travaux haussmanniens) là dự án tái quy hoạch và hiện đại hóa thủ đô Paris của Pháp dưới thời Napoléon III. Dự án lớn này được thực hiện trong khoảng thời gian từ năm 1852 đến năm 1870 dưới sự phụ trách của tỉnh trưởng tỉnh Seine, nam tước Georges Eugène Haussmann.
Dự án của Haussmann bao trùm lên tất cả các mặt của quy hoạch đô thị Paris, như kiến trúc đô thị, đường sá, không gian xanh, hệ thống dẫn và thoát nước. Dự án này được thực hiện ở cả vùng trung tâm Paris lẫn các khu vực ngoại ô. Tuy gặp phải một số chỉ trích vào thời gian thực hiện, nhưng cùng với thời gian, dự án quy hoạch của Haussmann đã cho thấy hiệu quả lớn, khi biến thành phố Paris từ một đô thị cổ, đường sá chật hẹp, trở thành một đô thị hiện đại với các đại lộ lớn và các quảng trường thoáng đãng. Không chỉ tạo ra bộ mặt của Paris ngày nay, các cải tạo của Haussmann còn là một kho báu cho các kiến trúc sư, các nhà quy hoạch đô thị và sử gia.
Barcelona, Tây Ban Nha
Nhìn từ trên cao, Barcelona trông như một chiếc bàn cờ khổng lồ, nơi có những khối nhà tạo thành hình bát giác, xen kẽ với những con đường đều tăm tắp đến lạ kỳ. Quy hoạch của đô thị này xứng đáng được dành tặng hai chữ “kỳ quan”.
Nằm ở trung tâm thành phố Barcelona của Tây Ban Nha, quận Eixample được xây dựng và phát triển vào giữa thế kỷ 19, quận Eixample có diện tích 7,5 km2, được coi là một hình mẫu kinh điển cho cách thức quy hoạch đô thị kiểu bàn cờ. Trong mỗi ô bàn cờ, các khu nhà có quy hoạch kiến trúc giống nhau với hình khối bát giác, gọn gàng như những miếng xếp hình lego. Quận Eixample có khoảng hơn 200 khối nhà như vậy.
Barcelona được coi là một hình mẫu kinh điển cho cách thức quy hoạch đô thị kiểu bàn cờ
Barcelona là một thành phố đáng sống nổi tiếng, nơi người dân và du khách được tận hưởng bầu không khí trong lành dù ngay giữa trung tâm. Nơi đây đời sống đô thị sôi động hòa chung với màu xanh của thiên nhiên cây cỏ, những con đường hiếm khi gặp phải sự kẹt xe, thay vào đó là không gian mở thân thiện với mọi người. Những điều này đều được xây dựng dựa trên sự quy hoạch đô thị đầy tham vọng, tính toán khôn khéo của thành phố, vốn được bắt đầu từ nhiều năm trước.
La Plata, Argentina
La Plata còn được gọi là “thành phố của những đường chéo”. hay thành phố của cây đoan do lượng cây đoan được trồng dọc những con phố và trong những khu công viên nhỏ. Ảnh: Airpano.com
Tọa lạc tại Buenos Aires, Argentina, thành phố La Plata sở hữu một cấu trúc cơ sở hạ tầng ngăn nắp với những khoảng xanh xen kẽ. Thành phố được thành lập năm 1882 bởi Dardo Rocha. Nhà thiết kế đô thị Pedro Benoit đã đề xuất xây dựng thành phố La Plata dựa trên một mẫu thiết kế của chủ nghĩa duy lý. Thành phố có hình vuông, một công viên trung tâm và hai đường chính cắt chéo hình vuông. Hai con đường chính này vẫn sẽ được nối với nhau bằng những con phố nhỏ hơn, xếp thành một lưới hình vuông. Cứ sáu khối nhà sẽ có một quảng trường hoặc một công viên nhỏ.
Seattle, Hoa Kỳ
Seattle là một thành phố cảng biển, tọa lạc ở vùng Tây Bắc Thái Bình Dương của Hoa Kỳ. Thành phố này nằm ở phía tây tiểu bang Washington trên một dải đất giữa Vịnh Puget và hồ Washington,Thành phố này cũng được quy hoạch theo hình bàn cờ. Hình ảnh thành phố rực rỡ vào ban đêm với hệ thống đèn đường thắp sáng, lộ rõ vẻ đẹp của mô hình quy hoạch ô bàn cờ vào ban đêm.
New York, Hoa Kỳ
Công viên trung tâm rộng lớn, đặc biệt là đối với một thành phố đông đúc chật chội như New York.
Những năm 80 của thế kỉ 19, New York là nỗi thất vọng lớn nhất của nước Mỹ vì quy hoạch kém, đường phố chật hẹp, thiếu đất sinh sống,.. Trải qua chưa đầy 10 năm, nhờ vào việc thực hiện quy hoạch ô bàn cờ, tiểu bang này lại khiến cả thế giới phải kinh ngạc về sự phát triển mạnh mẽ của nó. Giờ đây nó sở hữu những địa điểm mang tính biểu tượng như Công viên trung tâm và quảng trường Thời đại. New York còn là thành phố đông dân cư nhất nước Mỹ./.
Nguồn: Tạp chí Quy hoạch Đô thị