HỘI QUY HOẠCH PHÁT TRIỂN ĐÔ THỊ THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG Vì một nền văn minh đô thị
Quy hoạch xây dựng Đà Nẵng – Hướng đến một đô thị hiện đại
Đề án Quy hoạch xây dựng đô thị Đà Nẵng đến năm 2025, đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt bằng Quyết định số 882/QĐ-TTg để thay thế đề án cũ đã được Bộ Xây dựng phê duyệt 5 năm trước. Điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng thành phố Đà Nẵng bao gồm sáu quận nội thành và hai huyện Hòa Vang, Hoàng Sa với tổng diện tích 125.654,37ha (trong đó diện tích phần đất liền là 95.154,37ha, phần diện tích quần đảo Hoàng Sa là 30.500ha). Trong đó, diện tích đất xây dựng đô thị đến năm 2025 là khoảng 19.500ha. Quy hoạch tổng thể xây dựng Thành phố Đà Nẵng là đô thị loại I trực thuộc Trung ương, là trung tâm của vùng miền Trung và Tây Nguyên; có vị trí quan trọng trong chiến lược phát triển đô thị quốc gia; là trung tâm công nghiệp, thương mại, du lịch, dịch vụ tài chính, ngân hàng cấp quốc gia; là thành phố cảng, đầu mối giao thông, viễn thông quan trọng trong vùng, quốc gia và quốc tế; là trung tâm văn hóa thể dục thể thao, giáo dục đào tạo, trung tâm khoa học kỹ thuật và công nghệ miền Trung; là một trong những địa bàn giữ vị trí chiến lược quan trọng về quốc phòng an ninh khu vực Nam Trung bộ, Tây Nguyên và cả nước. Tính đến năm 2007 dân số toàn thành phố là 806.744 người, trong đó dân số nội thị là 699.834 người. Dự báo đến 2015: dân số thành phố đạt khoảng 1.082.000 người, trong đó dân số nội thị là 856.000 người và dự báo đến 2025: dân số thành phố đạt khoảng 1.5 triệu người, trong đó dân số nội thị khoảng 1.209.000 người. Về diện tích đất đô thị: khoảng 9.000ha, dự tính đến năm 2020 từ 18 – 20.000ha, đất dân dụng khoảng 15–17.000ha. Bình quân đầu người từ 120 – 130m2/người, trong đó đất dân dụng 87–120m2/người.Theo đó, quy hoạch nghiên cứu và đề xuất mô hình phát triển không gian thành phố Đà Nẵng phải bao gồm: đô thị trung tâm, các đô thị vệ tinh (các thị trấn, thị xã…) bảo đảm sự gắn kết đồng bộ và ổn định giữa các không gian. Phát triển không gian đô thị phải có sự chuyển tiếp hài hòa giữa các khu đô thị hiện hữu và các khu đô thị mới. Mặt khác các phương án định hướng phát triển phân khu chức năng phải hợp lý như: khu vực phát triển đô thị, khu vực phát triển công nghiệp, khu vực phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, vùng bảo tồn môi trường thiên nhiên… phát triển phải bảo đảm đô thị gắn kết với phát triển kinh tế và an ninh quốc phòng, bảo vệ môi trường sinh thái. Về tổ chức không gian kiến trúc, xác định vị trí và tổ chức không gian các khu trung tâm đô thị; xác định các vùng kiến trúc cảnh quan có tầm quan trọng trong không gian đô thị như các trung tâm, các cửa ngõ vào thành phố, các tuyến phố trục không gian chính, các hành lang ven sông và dọc bờ biển, các khu vực quảng trường, cây xanh… để có giải pháp tổ chức không gian phù hợp và tạo các điểm nhấn trong đô thị. Bên cạnh đó đề xuất định hướng quy hoạch cảnh quan và kiến trúc đô thị cho các khu vực đặc thù trong thành phố; nghiên cứu đề xuất các giải pháp bảo vệ và tôn tạo các công trình di tích văn hóa lịch sử, các khu vực cảnh quan có vai trò quan trọng trong không gian đô thị.
Ngoài ra cần tổ chức không gian các điểm dân cư nông thôn với mục tiêu đáp ứng yêu cầu về nâng cao điều kiện sống đồng thời giữ được bản sắc văn hóa riêng. Về định hướng phát triển hệ thống hạ tầng kỹ thuật phải được nghiên cứu quy hoạch hiện đại đáp ứng những mục tiêu và quan điểm phát triển của thành phố, đáp ứng nhu cầu sử dụng; bảo đảm mỹ quan, an toàn và vệ sinh môi trường, cụ thể:- Giao thông đô thị: nghiên cứu quy hoạch hoàn chỉnh các công trình kết nối với hệ thống giao thông quốc gia, quốc tế như cảng hàng không, cảng biển, ga đường sắt…; hoàn thiện hệ thống giao thông nội thị bảo đảm kết nối phục vụ phát triển không gian đô thị và hoạt động của các khu chức năng; nghiên cứu đề xuất các mô hình giao thông vận tải công cộng (xe buýt, xe điện trên cao, metro…); xác định quy mô và quy hoạch bố trí hệ thống bến xe và bãi đỗ xe cho nhu cầu giao thông tĩnh của thành phố.- Chuẩn bị kỹ thuật xây dựng: tận dụng địa hình tự nhiên, có tính tới những yếu tố bất lợi do khí hậu thay đổi xác định cao độ nền khống chế tại từng khu vực và các tuyến giao thông chính; đề xuất các giải pháp thoát nước mưa kết hợp hệ thống hồ điều hóa, hạn chế ảnh hưởng bất lợi từ bão lũ và nước biển dâng.- Cấp nước: xác định nhu cầu, nguồn cấp, vị trí và quy mô các công trình đầu mối cấp nước. Quy hoạch mạng lưới đường ống cấp nước chính cùng các thông số kỹ thuật chủ yếu, đề xuất các giải pháp bảo vệ nguồn nước và quản lý vận hành hệ thống cấp nước.- Cấp điện: xác định nhu cầu phụ tải, công suất, nguồn cấp, vị trí quy mô các trạm biến áp, các mạng lưới phân phối chính, đề xuất các giải pháp vận hành và bảo đảm an toàn mạng lưới.- Thoát nước và vệ sinh môi trường: xác định vị trí quy mô các khu xử lý chất thải rắn; đề xuất các giải pháp về mạng lưới thoát nước và các công trình đầu mối xử lý nước thải, các giải pháp bảo vệ môi trường.- Hệ thống thông tin viễn thông: xác định nhu cầu phát triển, các loại hình dịch vụ viễn thông hiện đại cần được cung cấp, đề xuất các giải pháp quy hoạch bố trí các công trình đầu mối, xác định các tuyến cấp chính cùng các trung tâm bưu chính cấp thành phố.- Nghiên cứu đánh giá tác động môi trường chiến lược và đề xuất các giải pháp bảo vệ và hạn chế các tác động của việc điều chỉnh quy hoạch đến môi trường.- Xác định các chương trình, dự án ưu tiên đầu tư phù hợp với dự báo nguồn lực; đề xuất các giải pháp thực hiện quy hoạch theo các giai đoạn.- Dự thảo Quy định về quản lý quy hoạch, kiến trúc đô thị.Đột phá lớn đạt đến một dáng vẻ hiện đại. Một vấn đề trước đây là có nên hay không nên mời các nhà tư vấn nước ngoài dự phần vào chương trình quy hoạch mới. Không ít lần trong quá khứ, lãnh đạo thành phố cũng từng nhắc đến góc độ này và xác định cần có sự cân nhắc hợp lý để làm sao kết quả mọi bước quy hoạch phải đi đến một chất lượng, trình độ cao hơn cho đô thị Đà Nẵng. Chính vì vậy mà trong Thông báo số 10/TB-UBND ngày 12/01/2010 kết luận của Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng về cuộc họp nghe báo cáo một số đồ án kiến trúc, quy hoạch trên địa bàn thành phố tháng 12/2009, đã đồng ý chủ trương theo đề nghị của Sở Xây dựng về việc mời nhóm chuyên gia của bà Kathrin Moore thực hiện phần thiết kế ý tưởng điều chỉnh quy hoạch chung thành phố Đà Nẵng đến năm 2025. Trong bối cảnh hội nhập hiện nay, với khát khao đạt đến một dáng vẻ hiện đại hơn, hài hòa giữa cũ và mới, sao cho hợp với một tầm vóc Đà Nẵng công nghệ và thân thiện, việc tìm kiếm các năng lực quy hoạch nghiêm túc, trình độ cao hơn. Không phải nói thế mà có ý “chê” các nhà quy hoạch trong nước mà từ trước tới nay chúng ta đã và đang quá “khen” các lối lập luận quy hoạch sáo mòn, xem qua ổn định nhưng thực ra cứng nhắc. Giờ đây Đà Nẵng đã phá vỡ những định kiến đó, bằng những người có trình độ cao hơn và giỏi hơn ta. Tin rằng với năng lực của các bậc chuyên gia quốc tế trong lĩnh vực quy hoạch sẽ làm cho Đà Nẵng đạt đến một dáng vẻ hiện đại hơn. Thực tế nếu ai đó nhìn vào các bản quy hoạch kiến trúc ở các khu dân cư mới, cao ốc mới của Đà Nẵng, sẽ thấy rõ dấu ấn đặc biệt của nhà tư vấn từ bên ngoài. Các khu đô thị Mặt Trăng Xanh (Đa Phước), tòa nhà Viễn Đông (84 Hùng Vương), khu đô thị Vina Capital… đều nhờ có nhà tư vấn bên ngoài mà vượt thoát hẳn những cách nhìn cũ về chính diện mạo những địa bàn ấy. Tuy nhiên, quy hoạch Đà Nẵng đến năm 2025, sẽ chỉ có ý nghĩa võ đoán nếu thiếu sự đồng thuận của người dân. Cho nên, một biện pháp đã từng làm nhưng cần tăng cường hơn và kể những đồ án của các chuyên gia quy hoạch quốc tế mà Đà Nẵng đang mời tham gia là trình diễn những ý đồ quy hoạch mới cho người dân Đà Nẵng xem và lắng nghe phản hồi của họ. Còn nhớ, ông Nguyễn Ngọc Tuấn, Giám đốc Sở Xây dựng đã từng nói rằng: “Tôi tin là bất kỳ người Đà Nẵng nào, khi nghĩ về tương lai cho con cháu, cũng sẽ có những lời góp ý chân tình, chính xác nhất về chuyện quy hoạch”.
Long Thành Số 26 ĐT&PT
