Giải thưởng VUPA được khởi động từ trung tuần tháng 10.2018 và được thông tin rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng, đồng thời thông báo rộng rãi trên website của Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam: www://vupda.org. Đến cuối tháng 3.2019, dù là là lần đầu tiên phát động nhưng ban tổ chức giải thưởng đã nhận được hàng trăm hồ sơ của các đồ án, dự án, ấn phẩm và các tổ chức, cá nhân tham gia. Giải thưởng xét duyệt với những tiêu chí đề cao tính sáng tạo, có tính khoa học thực tiễn, có giải pháp tổ chức không gian kiến trúc, cảnh quan, phát triển hệ thống hạ tầng hợp lý, bảo đảm tốt môi trường sống của con người, bảo đảm phát triển đô thị, điểm dân cư nông thôn theo hướng bền vững, xanh, thích ứng với biến đổi khí hậu…
Tối 25.4, Lễ trao giải thưởng Quy hoạch đô thị Quốc gia (VUPA) lần thứ nhất đã diễn ra tại Cung Văn hóa Hữu nghị Việt Xô, Hà Nội
Theo quy chế giải thưởng, thể loại Đồ án Quy hoạch xây dựng (QHXD) và thể loại các khu vực đã được đầu tư xây dựng được xếp hạng theo giải vàng, bạc, đồng. Thể loại ấn phẩm quy hoạch xây dựng được xếp hạng A, B, C. Thể loại quản lý phát triển đô thị được xếp hạng theo danh hiệu: Xuất sắc tiêu biểu và xuất sắc.
Kết quả, Giải thưởng Quy hoạch đô thị Quốc gia lần thứ nhất gồm 64 giải, trong đó có
03 giải Đặc biệt, 14 giải Vàng, 10 giải Bạc, 19 giải đồng, 1 giải A, 3 giải B, 6 giải C, 4 danh hiệu xuất sắc tiêu biểu và 04 danh hiệu xuất sắc.
Cụ thể, ở thể loại Đồ án QHXD có 7 giải vàng, 6 giải Bạc, 16 giải Đồng.
Ở thể loại các khu vực đã được đầu tư xây dựng có 7 giải Vàng, 4 giải Bạc, 3 giải Đồng. Trên cơ sở các giải vàng đã được lựa chọn, Hội đồng Giải thưởng Quy hoạch đô thị Quốc gia quyết định giải đặc biệt trên cơ sở xét thêm một số tiêu chí phụ như tính nổi bật, hiệu quả, được xã hội đánh giá cao… Như đã đề cập ở trên, 3 dự án được trao giải đặc biệt gồm Tổ chức không gian đi bộ khu vực hồ Hoàn Kiếm và phụ cận do UBND Q.Hoàn Kiếm làm chủ đầu tư; Tổ hợp khách sạn Sheraton Grand Đà Nẵng Resort do Cty CP Tập đoàn BRG làm chủ đầu tư; Vinpearl Nam Hội An do Cty CP Vinhomes làm chủ đầu tư.
Ở thể loại ấn phẩm QHXD có 1 giải A, 3 giải B, 6 giải C.
Ở thể loại quản lý phát triển đô thị, có bốn cá nhân và tập thể đạt danh hiệu xuất sắc tiêu biểu, bốn tập thể đạt danh hiệu xuất sắc.
Có 64 tác phẩm được trao giải thưởng Quy hoạch đô thị Quốc gia lần thứ nhất
Hội đồng Giải thưởng Quy hoạch đô thị Quốc gia lần thứ nhất nhận định giải thưởng đã phát hiện một số quan điểm quy hoạch mới, ý tưởng mới, góp phần làm cho đô thị Việt Nam cạnh tranh hơn, phát triển bền vững hơn. Giải thưởng cho thấy công tác quy hoạch đã đi vào cuộc sống, đồng thời khẳng định vai trò quan trọng của các nhà quy hoạch, các nhà hoạch định chính sách, các nhà tổ chức thực hiện quy hoạch, tạo nên sự phát triển bền vững, có bản sắc của các đô thị Việt Nam. Trong đó, GS. AlfonsoVegara – Chủ tịch Hội đồng giải thưởng Quy hoạch vùng và đô thị châu Âu, thành viên Hội đồng giải thưởng Quy hoạch Đô thị Quốc gia, chia sẻ: “Nhiều đồ án có ý tưởng mới, thể hiện được sự hòa hợp xã hội và phát triển bền vững”.
GS Salvador Perez Arroyo – Chủ tịch HĐQT Cty Sdesign, thành viên Hội đồng Giải thưởng, cũng nhận định: Qua giải thưởng, tôi nhận thấy các kỹ năng và chất lượng chuyện môn của các KTS và nhà quy hoạch Việt Nam rất cao. Tôi cũng đánh giá cao những đồ án, dự án quan tâm đến các vấn đề xanh và môi trường. Đây đều là những vấn đề liên quan đến tương lai của Việt Nam. Giải thưởng có vai trò quan trọng trong việc khuyến khích thúc đẩy nâng cao chuyên môn, kỹ năng của các chuyên gia kiến trúc, quy hoạch Việt Nam.
Tạp chí chuyên đề Đô thị & Phát triển đã nhận Giải B về thể loại ấn phẩm
Ông Trần Ngọc Chính, chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, cho rằng quá trình công nghiệp hóa đi liền với quá trình đô thị hóa đưa nước ta vươn lên giành vị trí là quốc gia hàng đầu trong khu vực Đông Nam Á về tỉ lệ đô thị hóa. Tính đến tháng 3.2019, Việt Nam có 819 đô thị, đạt tỉ lệ đô thị hóa sấp sỉ 40%, tạo nên một bức tranh đô thị lộng lẫy đầy quyến rũ, tô điểm cho vẻ đẹp Việt Nam.
Tuy nhiên bên cạnh những phát triển và thành tựu của đô thị, quá trình đô thị cũng kèm theo những bất cập, hạn chế trong công tác quy hoạch xây dựng và quản lý phát triển đô thị, như: mất cân bằng không gian đô thị, cơ sở hạ tầng và dịch vụ bị quá tải làm giảm chất lượng đô thị… Được Thủ tướng chính phủ đồng ý thành lập và giao cho Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam tổ chức, Giải thưởng Quy hoạch Đô thị Quốc gia là sự kiện có ý nghĩa quan trọng đối với những người làm công tác quy hoạch và quản lý phát triển đô thị Việt Nam.
Tại buổi trao Giải thưởng Quy hoạch đô thị Quốc gia lần thứ nhất, tạp chí chuyên đề Đô thị & Phát triển đã nhận được Giải B về thể loại ấn phẩm.
PV